Στις 2
Ιουνίου 1946 πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία ένα συνταγματικό δημοψήφισμα, από το
οποίο κρίθηκε η μετέπειτα μεταβολή του πολιτειακού καθεστώτος της χώρας. Από
την ίδρυσή της (17 Μαρτίου 1861), έως το 1946, η Ιταλία ήταν ένα βασίλειο, που
κυβερνιόταν από τον Οίκο των Σαβόια. Με το δημοψήφισμα του 1946, η ιταλική
κυβέρνηση εκθρόνισε τον βασιλιά Ουμπέρτο Β΄ και απέκτησε ένα δημοκρατικό
σύνταγμα.
Μετάφραση: Γεώργιος Δ. Μυλωνάς
03 06 2018
Η Ιταλία
"κόπηκε" στα δύο σ' αυτό το δημοψήφισμα.
Στο βορρά
ψήφισαν υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας, ενώ στο Νότο ψήφισαν υπέρ της
παραμονής του βασιλιά.
Είναι η
πρώτη φορά που έχουν δικαίωμα ψήφου στην Ιταλία και οι γυναίκες, αν εξαιρέσουμε
τις δημοτικές εκλογές που έγιναν σε κάποιους δήμους της Ιταλίας στις 10 Μαρτίου
του ιδίου έτους.
Στα
ενδιαφέροντα, να προσθέσουμε ότι στη νότια Ιταλία μόνο 1 δήμος ψήφισε υπέρ της
Αβασίλευτης Δημοκρατίας (Trapani), και ένας στο κέντρο (Latina), ενώ στο βορρά
ψήφισαν υπέρ της μοναρχίας μόνο σε 2 δήμους (Padova, Cuneo).
Ένα άλλο
χαρακτηριστικό αυτού του δημοψηφίσματος ήταν ότι δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν όλοι
οι Ιταλοί, αφού σε πολλές περιπτώσεις δεν κατέστη δυνατή η μετάβασή τους στα
εκλογικά κέντρα.
Για
παράδειγμα, δεν ψήφισαν οι ιταλοί αιχμάλωτοι πολέμου στα στρατόπεδα των
συμμάχων (μερικοί ήταν ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες) και οι έγκλειστοι που
είχαν επιβιώσει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία και είχαν μόλις
αρχίσει να επιστρέφουν στην πατρίδα. Δεν υπήρξε ψήφος στην επαρχία Bolzano, η
οποία μετά τη δημιουργία της Δημοκρατίας του Salò είχε προσαρτηθεί στη Γερμανία
και αμέσως μετά το τέλος του πολέμου είχε τεθεί υπό τον άμεσο έλεγχο των
συμμάχων. Κανείς δεν ψήφισε ούτε στις δαλματικές ιταλόφωνες περιοχές Pola,
Fiume, Zara, τρεις πόλεις με έντονο το ιταλικό στοιχείο, οι οποίες θα
εντάσσονταν στη Γιουγκοσλαβία. Δεν ψήφισαν ούτε στην Τεργέστη, η οποία
βρίσκονταν υπό διεθνή διοίκηση και στο κέντρο μιας περίπλοκης διπλωματικής
διαμάχης η οποία λύθηκε μόλις το 1954, με την επιστροφή της πόλης στην Ιταλία.
Η πόλη της
Napoli (Νότια Ιταλία), έδωσε το πιο ηψηλό ποσοστό υπέρ της μοναρχίας ενώ υπέρ
της Αβασίλευτης Δημοκρατίας, το πιο υψηλό ποσοστό ήταν εκείνο της πόλης του
Trento (Βόρεια Ιταλία).
Η περίοδος
αμέσως μετά το δημοψήφισμα ήταν περίπλοκη και ασαφής, καταλήγοντας ακόμα και
στην υποψία παρατυπιών. Οι μοναρχικοί κατηγόρησαν το στρατόπεδο των
δημοκρατικών για νόθευση των αποτελεσμάτων εξαιτίας της επικράτησης με μικρή
διαφορά της προεδρευόμενης δημοκρατίας. Τα πρώτα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν
στις 4 Ιουνίου και φάνηκε στην αρχή να προηγείται η μοναρχία. Κατά τη διάρκεια
της νύχτας και το πρωί της επομένης, δηλαδή στις 5 Ιουνίου, οι υποστηρικτές της
Αβασίλευτης Δημοκρατίας πέρασαν μπροστά, διατηρώντας ένα σαφές προβάδισμα και
στις 10 Ιουνίου, το Ανώτατο Δικαστήριο ανακοίνωσε το οριστικό αποτέλεσμα:
12.717.923 ψήφοι υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας και 10.719.284 υπέρ της
μοναρχίας. Παραδόξως, στην ανακοίνωση δημιουργήθηκε σύγχυση επειδή ειπώθηκε πως
η τελική ανακοίνωση θα αναβάλλονταν για τις 18 Ιουνίου, μετά την εξέταση των
ενστάσεων που υποβλήθηκαν κατά κύριο λόγο από τους φιλομοναρχικούς, οι οποίοι
συνέχιζαν να αμφισβητούν το αποτέλεσμα.
Χαρακτηριστική
ήταν η ανακοίνωση που εξέδωσε μία ομάδα καθηγητών, η οποία έλεγε ότι η
Αβασίλευτη Δημοκρατία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «νικήτρια» μόνο σε περίπτωση
που θα είχε την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, δηλαδή, μόνο αν είχε κερδίσει την
πλειοψηφία του συνόλου των ψήφων, συνυπολογίζοντας άκυρα και λευκά ψηφοδέλτια!
Με άλλα λόγια, υποστήριξαν, δεν θα ήταν αρκετό
για τους υποστηρικτές της Αβασίλευτης Δημοκρατίας να ξεπεράσουν τα ποσοστά των
μοναρχικών για να ανακηρυχθούν ως νικητές.
Στις 18
Ιουνίου 1946, το Ακυρωτικό Δικαστήριο (ο ιταλικός Άρειος Πάγος, Cassazione στα
ιταλικά) επιβεβαίωσε το αποτέλεσμα που
έδειξε πως η Αβασίλευτη Δημοκρατία είχε κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των
ψήφων, υπολογίζοντας ακόμα και τα λευκά και άκυρα ψηφοδέλτια.
Από την 1η
Ιανουαρίου 1948 τέθηκε σε ισχύ το νέο Σύνταγμα.
Μετάφραση: Γεώργιος Δ. Μυλωνάς
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου