Ο συγγραφέας Τσαρλς Μαν ισχυρίζεται ότι ο θαλασσοπόρος
ευθύνεται περισσότερο από κάθε άλλον για τις πιο ριζικές κοινωνικές,
οικονομικές και πολιτισμικές ανατροπές τα τελευταία 500 χρόνια
27/09/2013
Είναι πιθανό ο Χριστόφορος Κολόμβος να ευθύνεται όσο
κανείς άλλος για τις πιο ριζικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές
αλλαγές στον πλανήτη Γη τους τελευταίους πέντε αιώνες; Ναι, σύμφωνα με ένα νέο
βιβλίο που ρίχνει διεισδυτική ματιά στον ρόλο που έπαιξε η ανακάλυψη της
Αμερικής το 1492 από τον ιταλό θαλασσοπόρο. Οπως ισχυρίζεται ο αμερικανός
δημοσιογράφος και ερευνητής Τσαρλς Μαν, συγγραφέας του βιβλίου «1493:
Uncovering the New World Columbus created» (1493: Αποκαλύπτοντας τον Νέο Κόσμο
που δημιούργησε ο Κολόμβος), η άφιξη του τυχοδιώκτη ιταλού θαλασσοπόρου στην
αμερικανική ήπειρο, την οποία «ανακάλυψε» (ενώ ζούσαν ήδη πάνω της περίπου 40
εκατομμύρια άνθρωποι), άναψε το «φιτίλι» για τη διάδοση, σε παγκόσμια κλίμακα,
πολλών ειδών ζώων, φυτών, αλλά και... μικροβίων, βελτιώνοντας (κυρίως) την
ανθρώπινη ζωή σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης.
Οπως σημειώνει σχετικό άρθρο της γερμανικής επιθεώρησης
«Spiegel», «ο Μαν ισχυρίζεται στο βιβλίο του πως κανείς άλλος άνθρωπος δεν
άλλαξε τόσο ριζικά το πρόσωπο της υφηλίου όσο ο Κολόμβος. Οταν ο θαλασσοπόρος
διέσχισε τον Ατλαντικό Ωκεανό, ξεκίνησε μια νέα εποχή, όχι μόνο για την
Αμερική, αλλά και για τις άλλες ηπείρους, την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική».
Αλογα, ευλογιά, πόλεμος, καλαμπόκι και γαλοπούλες
Ολα αυτά, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό, επιτεύχθηκαν
διαμέσου της λεγόμενης Κολομβιανής Ανταλλαγής (Columbian Exchange), μιας
μεγάλης κλίμακας ανταλλαγής φυτών, ζώων και ασθενειών που μετακινήθηκαν ανάμεσα
στον Νέο (την Αμερική) και τον Παλαιό Κόσμο (την Ευρώπη). Ο Κολόμβος μετέφερε
προς την Αμερική αγελάδες, άλογα, σιτάρι, αλλά και την... ευλογιά και νέες
εξοντωτικές μεθόδους πολέμου, ενώ πήρε μαζί του στην Ευρώπη πατάτες, ντομάτες,
καπνό, καλαμπόκι και... γαλοπούλες, συστήνοντάς τα στους κατοίκους της Γηραιάς
Ηπείρου.
«Προτού ο στολίσκος των πλοίων Νίνα, Πίντα και Σάντα
Μαρία ανοίξει τα πανιά το 1492, όχι μόνο ήταν η Αμερική άγνωστη στους
Ευρωπαίους, αλλά ακόμη και η Ασία είχε ελάχιστες επαφές με την Ευρώπη. Εναν
αιώνα μετά, ο κόσμος (όπως επαναδιαμορφώθηκε μετά το ταξίδι του Κολόμβου)
έμοιαζε εντελώς διαφορετικός. Οι ισπανικές γαλέρες έφταναν σε κινεζικά λιμάνια,
μεταφέροντας ασήμι, οι ισπανοί έμποροι έπαιρναν ως αντάλλαγμα κινεζικό μετάξι,
ενώ οι πιο πλούσιοι άνθρωποι της εποχής κάπνιζαν με καπνό που εισαγόταν από την
Αμερική» σημειώνει το άρθρο.
Το ασήμι που κράτησε όρθια την οικονομία της Κίνας
Σύμφωνα με τον Μαν, το εμπόριο ασημιού στην Κίνα
μεταμόρφωσε την ασιατική χώρα, καθώς το νέο αυτό -και ξένο ως τότε - μέταλλο
χρησιμοποιήθηκε καθ' όλη τη διάρκεια της δυναστείας των Μινγκ ως η πιο
διαδεδομένη μορφή νομίσματος.
«Επίσης, η εισαγωγή που έκαναν οι Κινέζοι σε πατάτες,
γλυκοπατάτες και καλαμπόκι άλλαξε όλο το πρόσωπο της αχανούς χώρας, αφού πλέον
οι αγρότες είχαν και εναλλακτικά προϊόντα να καλλιεργήσουν στα χωράφια όπου δεν
ευδοκιμούσε το ρύζι, λόγω σύστασης του εδάφους» ισχυρίζεται ο συγγραφέας.
Και τονίζει: «Η αγροτική παραγωγή της Ευρώπης και της
Ασίας άρχισε να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα είδη αυτά που μεταφέρθηκαν από
την Αμερική. Και η αυγή της βιομηχανικής εποχής εξαρτήθηκε, με τη σειρά της,
από ένα ακόμη είδος που ήρθε στην Ευρώπη από τη Νότια Αμερική: το καουτσούκ
όταν το 1876 ο άγγλος εξερευνητής Χένρι Γουίκαμ εξάγει λαθραία σπόρους
καουτσουκόδεντρου στην Ευρώπη».
«Σύμφωνα με τον Μαν, κάποια στιγμή θα κλείσει πλήρως ο
κύκλος της Κολομβιανής Ανταλλαγής και τότε η υφήλιος θα έχει να αντιμετωπίσει
ένα μεγάλο πρόβλημα» συνοψίζει το άρθρο του «Spiegel».
Ιταλός τυχοδιώκτης στην υπηρεσία της Ισπανίας
Ο Ιταλός (Γενοβέζος) Κολόμβος στα 1473, σε ηλικία μόλις
22 ετών, άφησε την υφαντική τέχνη και έγινε ναυτικός. Ταξίδεψε για πολλά χρόνια
στη Μεσόγειο και στις ατλαντικές ακτές της Ευρώπης, όπου το 1477 στην Ισλανδία
πληροφορήθηκε από φαλαινοθήρες ότι υπήρχε μια στεριά κατά το μέρος που βασίλευε
ο ήλιος. Ετσι, το 1485 υπέβαλε στον βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη Β' ένα
υπόμνημα με το οποίο του ζητούσε να ναυλώσει τρία καράβια για να ανακαλύψει
δρόμο από τα δυτικά για την Ινδία, αλλά ο πορτογάλος βασιλιάς το απέρριψε.
Επειτα από αυτό ο Κολόμβος εγκαταστάθηκε στην Ισπανία,
όπου ο βασιλιάς Φερδινάνδος Β' της Αραγονίας αποφάσισε το 1486 να
χρηματοδοτήσει τις προσπάθειές του. Στις 3 Αυγούστου του 1492 ξεκίνησε για το
μεγάλο του ταξίδι και ύστερα από περιπέτειες δυόμισι περίπου μηνών έφτασε στις
13 Οκτωβρίου στο νησί Γκουαναχάνι των Αντιλλών, που το ονόμασε Σαν Σαλβαντόρ -
σήμερα είναι γνωστό ως Ουότλιγκ και ανήκει στις Μπαχάμες.
Πέθανε το 1506 χωρίς ποτέ να μάθει ότι ανακάλυψε μια
«καινούργια» για τους Ευρωπαίους ήπειρο. Ως την τελευταία του πνοή πίστευε ότι
είχε ανακαλύψει τις «δυτικές Ινδίες».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 26 Σεπτεμβρίου 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου