Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2022

Ποίημα: Το νανούρισμα του πολέμου του Trilussa, όπως το μεταφράζει ο Ιωάννης Τσόλκας

 



O Carlo Alberto Camillo Salustri γνωστός ως Trilussa (Ρώμη 1871 – Ρώμη 1950) έγραψε αυτό το ποίημα στη Ρώμη τον Οκτώβριο του 1914, όταν είχε ξεκινήσει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Θα μπορούσε να είναι το μανιφέστο των σημερινών πολέμων. Ο θαρραλέος ποιητής – δημοσιογράφος, συμπαθέστατος δίμετρος γίγαντας, συνήθως χαρούμενος και άνετος, 43 ετών τότε, τύπωσε ένα ξεκάθαρα ειρηνιστικό, αντιεκκλησιαστικό και αντιμοναρχικό ποίημα, ταγμένος στο πλευρό των φτωχών ανθρώπων που υπέφεραν. Ο Trilussa αποφάσισε να συμπεριλάβει στη συλλογή ποιημάτων του Ommini e bestie, αυτό το Νανούρισμα, στο οποίο, μαζί με τον διάβολο Φαρφαρέλλο (Farfarello) που είχε επινοήσει ο Δάντης, τοποθετεί τον Γκουλιαλμόνε (Guglielmone – αυτοκράτορα της Πρωσίας και της Γερμανίας Γουλιέλμο Β’) και τον Cecco Peppe (αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας Φραντσέσκο Τζιουζέπε- Φραγκίσκο Ιωσήφ). Αυτό είναι το ποίημα:

Το νανούρισμα του πολέμου

Κοιμήσου, κοιμήσου, κοιμήσου,

το μωρό θέλει ένα βυζί:

Κοιμήσου, κοιμήσου, καρδούλα μου,

ή θα καλέσω τον Φαρφαρέλλο

τον Φαρφαρέλλο και τον Γκουλιαλμόνε

που σέρνονται στα τέσσερα,

τον Γκουλιαλμόνε  και τον Φραντσέσκο Τζιουζέπε

που στέκονται σε πατερίτσες,

σε δεκανίκια μιας αυτοκρατορίας

μισής κίτρινης και μισής μαύρης.

Κοιμήσου, κοιμήσου

γιατί δεν θα δεις αν κοιμηθείς

τις κακοδοξίες και τα προβλήματα

που στον κόσμο συμβαίνουν

με τα σπαθιά και τα όπλα

λαών πολιτισμένων.

Κοιμήσου, να μην ακούς

τους αναστεναγμούς και τους γογγυσμούς

των ανθρώπων που αλληλοσφάζονται

για έναν τρελό που διατάζει,

 που σφάζονται και σκοτώνονται

προς όφελος της φυλής

ή προς όφελος κάποιας πίστης

για έναν Θεό που δεν φαίνεται,

αλλά που χρησιμεύει ως πρόσχημα

για τον σφαγέα ηγεμόνα.

Επειδή αυτό το άντρο των δολοφόνων

που τη γη μας αιματοκυλά

γνωρίζει πολύ καλά

ότι ο πόλεμος είναι πάρα πολλά λεφτά

και τα κεφάλαια παρασκευάζει

για των Χρηματιστηρίων τους κλέφτες.

Κοιμήσου, αγάπη μου,

όσο αυτή η σφαγή διαρκεί ,

κοιμήσου, γιατί αύριο

 τους ηγέτες θα ξαναδούμε

που τον σεβασμό τους θα ανταλλάσσουν,

εξίσου καλοί φίλοι όπως και πριν.

Είναι ξαδέρφια, και μεταξύ συγγενών

δεν γίνονται φιλοφρονήσεις:

πιο εγκάρδιες θα ’ναι

οι προσωπικές τους σχέσεις.

Και μεταξύ τους αφού ξανασμίξουν,

Χωρίς τύψεων συνειδήσεις,

έναν όμορφο λόγο θα μας βγάλουν

για τη Δουλειά και την Ειρήνη

για τους ηλίθιους ανθρώπους

που σωθήκαν από το κανόνι!

Ο ποιητής καλεί το μικρό αγόρι να μη βλέπει τις καταχρήσεις των ισχυρών και των ανθρώπων που σφάζονται για χάρη ενός τρελού που διατάζει – που σφάζονται και σκοτώνονται μεταξύ τους προς όφελος της φυλής, προς όφελος της πίστης σε έναν Θεό που δεν μπορεί να φανεί, αλλά που χρησιμεύει ως καταφύγιο για τον κυρίαρχο χασάπη. Και λέει επίσης ότι το άντρο των δολοφόνων που μας αιμορραγούν στη γη γνωρίζει πολύ καλά ότι ο πόλεμος είναι μια μεγάλη πηγή χρήματος που προετοιμάζει τους πόρους για τους κλέφτες του Χρηματιστηρίου. Και συνεχίζει λέγοντας ότι αύριο θα δούμε τους ηγεμόνες να ανταλλάσσουν την εκτίμησή τους, σαν καλοί φίλοι όπως και πριν, επειδή είναι ξαδέλφια και μεταξύ συγγενών δεν υπάρχουν φιλοφρονήσεις! Θα επιστρέψουν σε πιο εγκάρδιες προσωπικές σχέσεις και, επανενωμένοι μεταξύ τους, χωρίς την παραμικρή σκιά τύψεων, θα μας δώσουν έναν ωραίο λόγο για την ειρήνη και θα εργαστούν για τους ηλίθιους ανθρώπους που γλίτωσαν από τα κανόνια.

     

Το ποίημα αυτό έγινε πίνακας ζωγραφικής από τον Αλμπέρτο Μεσιάνο, που λεπτομέρειες από έργα του, χρησιμοποιούνται σε αυτό το κείμενο. Είναι καλλιτέχνης σύγχρονης τέχνης, ζει στο Μιλάνο, έχει αφοσιωθεί στη ζωγραφική για χρόνια. Τα θέματα της τέχνης του είναι γεγονότα της ιστορίας και της επικαιρότητας, η μετανάστευση, οι πόλεμοι και πάνω από όλα, η εναντίωση του στη βία κατά των γυναικών. Του αρέσει να ορίζει τα έργα του σαν «πίνακες που διαβάζονται» και κάθε έργο έχει μια ιστορία. Το ποίημα αυτό, έγινε και τραγούδι αντίστασης που τραγουδιόταν σε πολιτικές συγκεντρώσεις:

Το ποίημα αυτό υπήρξε και μεγάλη επιτυχία του Claudio Baglioni:

Ακολουθεί το ποίημα στην ιταλική γλώσσα:

La ninna nanna della guerra di Trilussa

Ninna nanna, nanna ninna,
er pupetto vò la zinna:
dormi, dormi, cocco bello,
sennò chiamo Farfarello
Farfarello e Gujermone
che se mette a pecorone,
Gujermone e Ceccopeppe
che se regge co le zeppe,
co le zeppe d'un impero
mezzo giallo e mezzo nero.

Ninna nanna, pija sonno
ché se dormi nun vedrai
tante infamie e tanti guai
che succedeno ner monno
fra le spade e li fucili
de li popoli civili

Ninna nanna, tu nun senti
li sospiri e li lamenti
de la gente che se scanna
per un matto che commanna;
che se scanna e che s'ammazza
a vantaggio de la razza
o a vantaggio d'una fede
per un Dio che nun se vede,
ma che serve da riparo
ar Sovrano macellaro.

Chè quer covo d'assassini
che c'insanguina la terra
sa benone che la guerra
è un gran giro de quatrini
che prepara le risorse
pe li ladri de le Borse.

Fa la ninna, cocco bello,
finchè dura sto macello:
fa la ninna, chè domani
rivedremo li sovrani
che se scambieno la stima
boni amichi come prima.

So cuggini e fra parenti
nun se fanno comprimenti:
torneranno più cordiali
li rapporti personali.

E riuniti fra de loro
senza l'ombra d'un rimorso,
ce faranno un ber discorso
su la Pace e sul Lavoro
pe quer popolo cojone
risparmiato dar cannone!


Πηγές: 

https://spotlightpost.com/index.php/poiima-to-nanourisma/?fbclid=IwAR0e6HLVLxr1hBqtzytcU59Uj2Rj3GdhH3wOD9RvbwBuN2LE9e-NJfU6F_o


https://www.poesiedautore.it/trilussa/la-ninna-nanna-della-guerra

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου