O Πύργος Βόιλας στο Χανδρά Πηγή: Πύργος Βόιλας στο Χανδρά

Το φρούριο της Βόιλας βρίσκεται 1χλμ μακριά από το χωριό του Χανδρά, στο πανέμορφο οροπέδιο των Αρμενοχανδράδων.

Η Βόιλα ήταν ένα μικρό μεσαιωνικό χωριό, το οποίο έχει ερειπωθεί σήμερα, όπως πολλά χωριά στην περιοχή. Το φρούριο, σύμφωνα με τουρκική επιγραφή που υπάρχει εξωτερικά στον τοίχο του, κτίστηκε το 1740-1741. Εικάζεται ότι ιδρύθηκε από τον εξισλαμισμένο Ενετό άρχοντα, ο οποίος ανήκε στην οικογένεια των Ζένων, ενώ όταν εξισλαμίστηκε ονομάστηκε Τσιν Αλή ή Τζιναλής. Ο Τζιναλής είναι ιστορικό πρόσωπο και υπήρξε ένας από τους σκληρότερους γενίτσαρους της επαρχίας Σητείας.

Το φρούριο αποτελείται κυρίως από τον ψηλό πύργο των Genna, ο οποίος βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση και θα μπορούσε να ανακαινισθεί. Δίπλα στον πύργο υπάρχει η μικρή ερειπωμένη εκκλησία του Τζιναλή. Χαρακτηριστικό ακόμη μνημείο της Βόιλας είναι η δίκλιτη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, λίγο παραπέρα, που κτίστηκε τον 15ο αιώνα με τον τάφο και το οικόσημο των Σαλαμών, που πιστεύεται ότι ανήκει στους προγόνους του ποιητή Διονυσίου Σολωμού.

Ως προς το τοπωνύμιο Βόιλα υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη θέλει το όνομα να προέρχεται από τον βυζαντινό οικογενειακό χαρακτηρισμό βοϊλάς ή βολιάς, που σημαίνει επιφανής πολεμιστής ή γόνος επιφανούς οικογένειας. Η δεύτερη, παρόμοια, αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από το βυζαντινό όνομα Βόιλας.

Το 1828 έγινε μια προσπάθεια απελευθέρωσης της Σητείας, και μετά την πυρπόληση του πύργου των Λιθινών, οι επαναστάτες βάδισαν κατά της κοντινής Ετιάς και μερικοί (περίπου 500) εναντίον της Βόιλας, αλλά είχε ήδη εκκενωθεί.

Πηγή: Πύργος Βόιλας στο Χανδρά - Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης cretanbeaches.com
https://www.cretanbeaches.com/el/%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82/%CF%86%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7/%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%B3%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CF%80%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7/%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%B2%CF%8C%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CF%82-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%80%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B1