Δημοψήφισμα στην Ιταλία: Τα επιχειρήματα του «όχι»

Για να καταλάβουμε καλύτερα τη συνταγματική μεταρρύθμιση στην Ιταλία, το euronews συνομίλησε με τον Βαλέριο Ονίντα, συνταγματολόγο και επίτιμο πρόεδρο του ιταλικού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Γιατί πρέπει να ψηφίσουν «όχι» οι Ιταλοί;

Είναι μια μεταρρύθμιση που δεν υπόσχεται καμία βελτίωση στη λειτουργία των θεσμών. Εγκρίνεται μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία και είναι πιθανό να αποδυναμώσει το πνεύμα του Συντάγματος, που αποτελεί πεδίο ενότητας.

Η πλευρά του «ναι», λέει: όσοι εναντιώνονται στη μεταρρύθμιση, είναι αυτοί που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα στην Ιταλία. Εσείς τι λέτε;

Λέω ότι η αλλαγή μόνο για χάρη της αλλαγής είναι ένα αδύναμο επιχείρημα. Πρέπει να ξέρουμε τι θα αλλάξει, με ποιο τρόπο και προς ποια κατεύθυνση. Δεν είναι απλά θέμα απροθυμίας για αλλαγή. Το πεδίο του Συντάγματος είναι ένα πεδίο εύθραυστο και η αλλαγή πρέπει να είναι συνετή και να γίνει με πολύ προσεκτικό τρόπο.

Προσφύγατε στη δικαιοσύνη κατά της διατύπωσης του ερωτήματος στο δημοψήφισμα. Υποστηρίξατε ότι δεν προστατεύει την ελευθερία της ψήφου. Η προσφυγή απερρίφθη. Κάνατε λάθος;

Σύμφωνα με τους δικαστές, πράγματι, ο Βαλέριο Ονίντα έκανε λάθος. Όμως ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα; 

Θέσαμε όντως ένα ζήτημα. Το ερώτημα του δημοψηφίσματος, για το οποίο η απάντηση πρέπει να είναι ένα ναι ή ένα όχι σε έναν νόμο που περιέχει διάφορα ζητήματα, δημιουργεί μια κατάσταση που υπονομεύει την ελευθερία των ψηφοφόρων. 

Γι ‘αυτό και ζήτησα τη γνωμάτευση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Όμως οι δικαστές μέχρι στιγμής δεν την έχουν ζητήσει.

Μεταξύ άλλων, αναθεωρείται το άρθρο σχετικά με τις τοπικές κυβερνήσεις. Βάσει των αλλαγών, η νομοθετική εξουσία των περιφερειών περιορίζεται. Είναι όντως απαραίτητο αυτό; Βλέπουμε την Ιταλία να συγκεντρώνει εξουσίες;

Αυτό είναι το χειρότερο μέρος της μεταρρύθμισης, επειδή υιοθετεί μια πολύ συγκεντρωτική τάση, που τελικά αφαιρεί τη νομοθετική αυτονομία των περιφερειών.

Λέτε ότι με την μεταρρύθμιση η κυβέρνηση συγκεντρώνει υπερβολικές εξουσίες. Το στρατόπεδο του «ναι» λέει πως σε όλη την Ευρώπη, ακόμα κι αν έχουμε διαφορές, οι κυβερνήσεις εκλέγονται με στόχο να είναι ισχυρές. Γιατί θα πρέπει να φοβόμαστε για κάτι τέτοιο στην Ιταλία;

Θέλω να κάνουμε ένα διαχωρισμό ανάμεσα στις κυβερνήσεις μεγάλης πλειοψηφίας και εκείνες που βασίζονται στον περσοναλισμό και, ως εκ τούτου, υπάρχει ένα είδος άμεσης εκλογής του επικεφαλής της κυβέρνησης. 

Η κυβέρνηση της Γερμανίας, που σαφώς φαίνεται σταθερή και ισχυρή, είναι μια κυβέρνηση συνασπισμού κομμάτων. 

Νομίζω ότι αυτή θα ήταν η καλύτερη μορφή διακυβέρνησης για την Ιταλία αυτή τη στιγμή. Απ’ την άλλη, η μεταρρύθμιση βοηθά μια μειοψηφία να γίνει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο κι αυτό δεν είναι καλό.

Αν επικρατήσει το «όχι», τι θα συμβεί στην Ιταλία αλλά και την Ευρώπη, αφού το δημοψήφισμα έχει διεθνή απήχηση;

Στην Ιταλία, τίποτα δεν θα συμβεί. Δεν θα έρθει η καταστροφή και δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να συμβεί κάτι στην Ευρώπη. Η Ευρώπη μας παρακολουθεί, όμως το αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης δεν θα έχει καμία επίπτωση στην θέση της Ιταλίας στην Ευρώπη ή διεθνώς. 

Ξαναλέω, τίποτα δεν θα συμβεί. Οι πολιτικοί θα πρέπει να συνεχίσουν να κάνουν τη δουλειά τους. Αυτοί θα πρέπει να απαντήσουν στα ερωτήματα που τίθενται στην Ιταλία από τη διεθνή κοινότητα και την Ευρώπη.

http://gr.euronews.com/2016/12/01/italian-constitution-the-foundation-of-unity