Δολοφονία Μόρο: μια ανοιχτή υπόθεση

Η δολοφονία του Άλντο Μόρο στις 9 Μαΐου 1978 συντάραξε την Ιταλία. Πρόκειται για μια υπόθεση που συνεχίζει να αποτελεί το μεγάλο μυστήριο της σύγχρονης ιταλικής ιστορίας.

Συντάκτης: Τάσος Παππάς

Ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός μαζί με τον κομμουνιστή ηγέτη Ενρίκο Μπερλιγκουερ προετοίμαζαν το σχήμα του ιστορικού συμβιβασμού, δηλαδή την κυβερνητική συνεργασία Χριστιανοδημοκρατών-Κομμουνιστών.

Η επιλογή αυτή έβρισκε αντίθετους πολλούς: τους Αμερικανούς που δεν ήθελαν με τίποτε να δουν κομμουνιστές στην κυβέρνηση μιας μεγάλης δυτικής χώρας (ψυχρός πόλεμος γαρ), τη δεξιά πτέρυγα της Χριστιανοδημοκρατίας (Αντρεότι) που αντιδρούσε γιατί φοβόταν να μοιραστεί την εξουσία (είχε πολλές αμαρτίες να κρύψει) και τις ένοπλες ομάδες της άκρας Αριστεράς που πόνταραν στο ευρύτερο αριστερό ακροατήριο το οποίο δεν μπορούσε να συμφιλιωθεί με την ιδέα της συγκατοίκησης.

Η απαγωγή και η εκτέλεσή του από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες ακύρωσαν το σχέδιο. Από τότε έχουν κυκλοφορήσει πολλά.

Φήμες και υπαινιγμοί για τη δράση μυστικών υπηρεσιών (της Δύσης, χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού), της μαφίας, της μασονικής στοάς, αλλά και για τον ύποπτο ρόλο κάποιων στελεχών των Ερυθρών Ταξιαρχιών.

Στο γράμμα του από την Ιταλία ο εκλεκτός συνάδελφος Θεόδωρος Ανδρεάδης-Συγγελλάκης («Εφ.Συν.» 10.10.2017) αναφέρει πως έντονο ενδιαφέρον προκαλεί στην Ιταλία το μυθιστόρημα του Αντόνιο Φεράρι («Το μυστικό»).

Ο γνωστός δημοσιογράφος -επί τέσσερις δεκαετίες απεσταλμένος της Corriere della Sera στην Ελλάδα, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια- σημειώνει πως έχει συμπεριλάβει στοιχεία που του είχαν αποκαλύψει πριν από σαράντα χρόνια φίλοι του δικαστικοί, όπως και πληροφορίες που τότε υποτίμησε ο Τύπος.

Το βιβλίο είχε παραγγείλει ο εκδοτικός οίκος Rizzoli (του συγκροτήματος της Coriere della Sera), αλλά επί 35 χρόνια δεν μπόρεσε να εκδοθεί, προφανώς γιατί κρίθηκε επικίνδυνο επειδή αμφισβητούσε μέρος του επίσημου αφηγήματος.

Η κεντρική ιδέα, σύμφωνα με τον Φεράρι, είναι ότι ο Μόρο δολοφονήθηκε ουσιαστικά με τη συνέργεια και τη συγκατάθεση μυστικών δυνάμεων της Αμερικής και του τότε κομμουνιστικού μπλοκ για να μην μπορέσει να εφαρμόσει την πολιτική στρατηγική του.

Ο δημοσιογράφος θέτει επίσης το ερώτημα: «Ο Μορέτι μαζί με κάποιους άλλους ήταν υπηρέτης δύο αφεντάδων; Παρεισέφρησε δηλαδή στην οργάνωση με διαφορετικούς στόχους από εκείνους των υπόλοιπων μελών;».

Ο Μάριο Μορέτι ήταν πράγματι το κομβικό πρόσωπο. Ηγετικό στέλεχος των Ε.Τ., οργάνωσε την απαγωγή, συμμετείχε σ’ αυτήν, ανέκρινε τον Αλντο Μόρο τις 55 μέρες της κράτησής του και ήταν αυτός που τον εκτέλεσε (εννιά σφαίρες από όπλο με σιγαστήρα).

Ενα από τα μέλη του ηγετικού πυρήνα των Ερυθρών Ταξιαρχιών που τότε ήταν στη φυλακή, ο Αλμπέρτο Φραντσεσκίνι, έχει χαρακτηρίσει τον Μορέτι άτομο με αντιφατική πορεία.

Στο βιβλίο «Το φαινόμενο της τρομοκρατίας (εκδόσεις Νέα Σύνορα, 1992) ο συγγραφέας Δημήτρης Δεληολάνης αναφέρει ότι σε συζήτηση που είχε με τον Φραντσεσκίνι, αυτός του απέκλεισε σαφώς πως ο Μορέτι είναι «ύποπτος προδοσίας», επισημαίνει όμως μια σειρά περίεργα περιστατικά που τον αφορούν για να φτάσει στο συμπέρασμα πως οι Ε.Τ. χρησιμοποιήθηκαν από την εξουσία σε όλη την ιστορία τους, αλλά κυρίως «όταν ενεπλάκησαν άμεσα στο πολιτικό παιχνίδι με την υπόθεση Μόρο» (σελ. 142).

Για το επίμαχο θέμα ρωτήθηκε και ο Ρενάτο Κούρτσιο. Στο βιβλίο «Με ξεσκέπαστο πρόσωπο» που κυκλοφόρησε στην Ιταλία το 1992 και στην Ελλάδα το 2011 από τις εκδόσεις «Διάδοση», έδωσε την εξής απάντηση:

«Σύμφωνα με όσα ξέρω έως σήμερα για πρόσωπα και πράγματα, δεν έχω το παραμικρό στοιχείο που να με οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι Ε.Τ. ήταν ένα κατευθυνόμενο και όχι αυθεντικό φαινόμενο. Κι αυτό ισχύει και για την περίπτωση Μόρο… Το επεισόδιο Μόρο, απ’ όσο ξέρω και απ’ όσα μου διηγήθηκαν οι Μορέτι, Γκαλινάρι κι άλλοι σύντροφοι, έχει από πίσω μια απόλυτα διαφανή ιστορία και δεν περιέχει κανένα μυστήριο» (σελ. 166).

Από το κάδρο δεν θα μπορούσε να λείπει ο βασικός πρωταγωνιστής. Ο Μάριο Μορέτι στη συνέντευξη που έδωσε στην Κάρλα Μόσκα και τη Ροσάνα Ροσάντα -εντάχθηκε στο βιβλίο που βγήκε στην Ιταλία το 1994 και στην Ελλάδα το 2016 από τις εκδόσεις «Διάδοση» («Ερυθρές Ταξιαρχίες, μια ιταλική υπόθεση»)- αναφέρει σχετικά με τις κατηγορίες για σχέση με μυστικές υπηρεσίες:

«Θα ήταν ωραία έτσι; Να μπορούσαμε μονάχα να τις μπλέξουμε όλες, τη CIA, την Κα Γκε Μπε, την ιταλική μυστική υπηρεσία, τη μαφία, τη μασονική στοά Ρ-2 και να εντάξουμε όλα τα γεγονότα εκείνης της εικοσαετίας στη μεγάλη παγκόσμια συνωμοσία…Η αλήθεια είναι ότι οι Ε.Τ. δεν είχαν έρθει σε επαφή με μυστικές υπηρεσίες οποιουδήποτε τύπου οποιασδήποτε χώρας, ούτε άμεσα ούτε από σπόντα… Μπορούν να πουν τα πάντα για μας εκτός από το ότι ήμασταν κάτι λιγότερο ξεκάθαρο» (σελ. 226-227).

Και επιτίθεται στον βασικό κατήγορο του Φραντσεσκίνι ο οποίος ανήκει στην κατηγορία των «διαχωρισμένων»: «Ο διαχωρισμός αρνείται μια ιστορία, καταστρέφει μια συλλογική ταυτότητα, αποποιείται τις πολιτικές ευθύνες για να περιμαζέψει νομικά ευεργετήματα σε προσωπικό επίπεδο…Ο διαχωρισμός γκρεμίζει τη δυνατότητα να ξανασκεφτούμε εκείνα τα χρόνια. Οι διαχωρισμένοι επιλέγουν να θέσουν τη δική μας ιστορία εκτός Ιστορίας» (σελ. 297).

Υπάρχουν ομοιότητες με τα καθ’ ημάς; Αναμφίβολα υπάρχουν.

http://www.efsyn.gr/arthro/dolofonia-moro-mia-anoihti-ypothesi