L' Italia in Grecia : Αντώνιος Βασιλάκης

Σάββατο 14 Μαρτίου 2020

Αντώνιος Βασιλάκης

Ο Αντώνιος Βασιλάκης (Antonio Vassilacchi ή Il Aliense, 1556 - 27 Αυγούστου 1629) ήταν σημαντικός Έλληνας αναγεννησιακός ζωγράφος που εργάστηκε κυρίως στην Βενετία και στο Βένετο .

Ο Βασιλάκης γεννήθηκε στην Μήλο και έφυγε για την Βενετία σε μικρή ηλικία. Το 1572 μαθήτευσε στον Πάολο Βερονέζε (Paolo Veronese) και ζωγράφισε πολλές τοιχογραφίες στο επισκοπικό παλάτι του Τρεβίζο, στην εκκλησία Sant'Agata στην Πάδοβα, και σε εκκλησίες της Βενετίας. Η μεγάλη ευκαιρία ήρθε για τον Βασιλάκη μετά την πυρκαϊά που κατέστρεψε το παλάτι των Δόγηδων στη Βενετία τον Δεκέμβριο του 1577. Ο Aliense (που ήταν το προσωνύμιο που του δόθηκε λόγω της ξένης καταγωγής του) ήταν ένας από τους ζωγράφους που ανέλαβαν την ανακαίνιση του Παλατιού.

Ο Βασιλάκης ήταν μέλος της αδελφότητας του Αγίου Νικολάου του Ελληνικού Έθνους, μιας από τις πιο ζωντανές κοινότητες ξένων τον καιρό εκείνο στην Βενετία του 1600. Ήταν ακόμα μέλος της αδελφότητας των Ενετών ζωγράφων από το 1584.

Ο Βασιλάκης παντρεύτηκε 3 φορές. Το όνομα της πρώτης του συζύγου, που γέννησε τον γιο του Στέφανο δεν είναι γνωστό. Ο Στέφανος ακολούθησε τα καλλιτεχνικά βήματα του πατέρα του, έγινε επίσης ζωγράφος και τον βοήθησε στην ολοκλήρωση κάποιων έργων, όπως την Ενθρόνιση του Βαλδουΐνου της Φλαμανδίας. Πέθανε, όμως, νέος. Ο Βασιλάκης είχε επίσης 2 κόρες. Η δεύτερη του σύζυγος Τζιακομίνα πέθανε τον Νοέμβριο του 1609. Ο τελευταίος του γάμος ήταν και ο πιό άτυχος. Ο βιογράφος του Βασιλάκη, Κάρλο Ριντόλφι (Carlo Ridolfi), περιγράφει έναν πίνακα που δείχνει τον ζωγράφο να μεταφέρει στην πλάτη του την γυναίκα του, την νοσοκόμα της, τον θείο της και τον γιο της από τον προηγούμενό της γάμο. Ο Βασιλάκης συνήθιζε να δείχνει τον πίνακα και να λέει στους φίλους του: "Αυτό είναι το βάρος που θα κουβαλάω μέχρι να πεθάνω".

Ο Aliense πέθανε το Μεγάλο Σάββατο του 1629, σε ηλικία 73 ετών. Κηδεύτηκε με τιμές στην εκκλησία του San Vitale την επομένη. Η εκκλησία του San Vitale βρίσκεται στην ίδια πλατεία με το σπίτι του και φιλοξενεί, μέχρι σήμερα, τους πίνακές του Ανάσταση και Ανάληψη του Σωτήρος. Σύμφωνα με τα ενετικά αρχεία, πέθανε από 12ήμερη ασθένεια με πυρετό και καταρροή.

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κατάκτηση της Τύρου στο παλάτι των Δόγηδων από τον Αντώνιο Βασιλάκη.

Η δουλειά του Βασιλάκη στο παλάτι των δόγηδων ξεπερνά, αριθμητικά τουλάχιστον, αυτήν οποιουδήποτε άλλου ζωγράφου, αφού έργα του υπάρχουν σε όλες τις μεγάλες αίθουσες του ανακτόρου, όπως στην αίθουσα του Μεγάλου Συμβουλίου (Sala del Maggior Consiglio), στην Αίθουσα των Ψηφοφοριών (Sala dello Scrutinio), στην Αίθουσα της Γερουσίας (Sala del Senato), στην αίθουσα του Συμβουλίου των Δέκα (Sala del Consiglio dei Dieci) και στην Αίθουσα της Πυξίδας (Sala della Bussola).

Το 1551 ο Βασιλάκης έλαβε παραγγελίες από την Αδελφότητα των Εμπόρων (Scuola dei Mercanti) και λίγο καιρό μετά εργάστηκε στην εκκλησία του San Giovanni Elemosinario, λίγα μέτρα μακριά από το εμπορικό κέντρο της Βενετίας, το Ριάλτο. Ζωγράφισε για την εκκλησία του Angelo San Raffaele το 1558. Επίσης, στην εκκλησία του San Zaccaria εκτίθενται τουλάχιστον 4 έργα του.

Το 1559 οι μοναχοί της μονής του San Giorgio Maggiore αποφάσισαν να ανακαινίσουν την εκκλησία τους. Ανέθεσαν στον Παλλάδιο να πραγματοποιήσει την ανακαίνιση, αλλά, 21 χρόνια μετά με τον θάνατο του Palladio, το έργο ήταν ακόμα ημιτελές. Οι μοναχοί κάλεσαν τότε τον Βασιλάκη να σχεδιάσει για την εκκλησία. Το σχέδιό του έγινε αποδεκτό από τη μονή και έτσι δημιουργήθηκε το μεγάλο μπρούτζινο σύμπλεγμα των "Ευαγγελιστών που στηρίζουν τον Κόσμο και τον Κύριο".

Το 1594, ο Aliense, συστημένος από τους μοναχούς του San Giorgio Maggiore, ανέλαβε τη εκτέλεση μιας σειράς δέκα πινάκων, που αποτελούν τον Κύκλο της Ζωής του Χριστού για το καθολικό της μονής του Αγίου Πέτρου στην Περούτζια. Οι πίνακες βρίσκονται και σήμερα στον ίδιο ναό, μαζί με τον τεράστιο πίνακα "Το Τάγμα των Βενεδικτίνων". Πιστεύεται ότι ο πίνακας αυτός, με επιφάνεια 80 τετραγωνικών μέτρων, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος της Ιταλίας.

Το 1602 ο Βασιλάκης ξεκίνησε την αγιογράφηση του καθεδρικού ναού στο Σαλό ενώ η δουλειά του (κυρίως διακοσμητική) στη βίλλα του γερουσιαστή Giovanni Barbarigo στην Noventa Vicentina κοντά στην Μοντανιάνα είναι εντυπωσιακή.