«Το ένα σου μάτι είναι τεμπέλικο. Πρέπει να το βοηθήσουμε» λέει ο τοπικός γιατρός της Λαμπεντούζα εξετάζοντας την όραση του Σαμιουέλε, ενός ενδεκάχρονου πιτσιρίκου της τοπικής κοινότητας του νησιού. Πρόκειται για μιασκηνή-κλειδί της ταινίας “Fuocoammare” (Φωτιά στην θάλασσα). Μπορεί να ερμηνευτεί συμβολικά σαν το μάτι ολόκληρης της Ευρώπης «που είναι μυωπικό όταν κοιτάζει όσα εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια της» λέει ο σκηνοθέτης Τζανφράνκο Ρόζι.
Μετά τον θρίαμβό του φέτος, στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, όπου κέρδισε την Χρυσή Άρκτο, το ντοκιμαντέρ βγαίνει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες την ερχόμενη Πέμπτη 14 Απριλίου. Ένα ποιητικό δοκίμιο για τους θαλασσοδαρμένους από την Αφρική, που καταφτάνουν στη Λαμπεντούζα και παράλληλα, για τους κατοίκους του μικρού αυτού νησιού στο νοτιότερο άκρο της Ιταλίας. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν φτάσει στη Λαμπεντούζα με βάρκες 450 χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές. Ανάμεσά τους όλα αυτά τα χρόνια, έχουν ανασυρθεί και 15 χιλιάδες σοροί.
«Δεν μπορώ να φανταστώ την Μέρκελ μποστά από ένα PC να παρακολουθεί το «Fuocoammare» (Φωτιά στην θάλασσα) και τους πρόφυγες στην Λαμπεντούζα»απάντησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ χαμογελώντας ο Τζανφράνκο Ρόζι, όταν ερωτήθηκε αν γνώριζε τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων ηγετών για την βραβευμένη ταινία του. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι, σε μια συμβολική χειρονομία, είχε χαρίσει από ένα dvd της ταινίας στους 27 συμμετέχοντες στη Σύνοδο Κορυφής για την προσφυγική κρίση, τον Μάρτιο στην Τουρκία.
«Πάντως, κρίνοντας από τα αποτελέσματα της Συνόδου, δεν φάνηκε η ταινία μου να επηρέασε τους Ευρωπαίους ηγέτες» πρόσθεσε σκωπτικά ο Ρόζι. Γιατί; «Επειδή η πολιτική της Ευρώπης στο κύμα μεταναστών και προσφύγων είναι μυωπική και καταδεικνύει την ήττα της Ευρώπης στο θέμα. Πρέπει να καταργήσουν τους όρους «επείγουσα κρίση», «έκτακτη ανάγκη» και να χαράξουν μια «μακρόπνοη πολιτική» απάντησε.
Όσον αφορά την δική του ταινία, ο σκηνοθέτης «εξεπλάγη όταν πληροφορήθηκε από τα μμε για τα dvd, επειδή ο ίδιος είχε αρνηθεί να τα παραχωρήσει όταν του ζητήθηκε από το γραφείο του Ιταλού πρωθυπουργού». Προτιμούσε όπως είπε«και εφόσον το επιθυμούσαν και οι ηγέτες, να διοργανωνόταν μια προβολή σε κινηματογραφική αίθουσα, για να την παρακολουθήσουν κι εκείνοι ως θεατές, γιατί η ταινία ανήκει στο κοινό κι όχι σε κόπιες dvd».
Αφού λοιπόν η τέχνη δεν μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο, η ταινία «Φωτιά στην θάλασσα» μπορεί τουλάχιστον να συγκινήσει και να «ενεργοποιήσει τη συνείδηση του θεατή» σύμφωνα με τον σκηνοθέτη .
Οι εικόνες που κινηματογράφησε στον ενάμιση χρόνο γυρισμάτων στο νησί, δεν έχουν να κάνουν με τις εικόνες των τηλεοπτικών σποτ και των ειδήσεων.«Η κινηματογραφική γλώσσα δεν είναι μια ψυχρή κινηματογράφηση της πραγματικότητας, αλλά ένα αφήγημα της αλήθειας, που στοχεύει στο μυαλό και την καρδιά του θεατή».
Η ταινία αφηγείται δύο παράλληλα σύμπαντα: Τον μικρόκοσμο της τοπικής κοινωνίας με τους ψαράδες, τον ραδιοφωνικό παραγωγό και τα ιταλικά νοσταλγικά τραγούδια, κι από την άλλη τις ανθρώπινες ψυχές που φτάνουν στο νησί της ελευθερίας , το πλησιέστερο στην μαύρη ήπειρο. Τα τελευταία δύο χρόνια με την επιχείρηση «mare nostrum», οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που διασώζονται από το ιταλικό πολεμικό ναυτικό διανέμονται σε άλλες δομές μετά την ταυτοποίηση τους στη Λαμπεντούζα. Οπότε οι κάτοικοι του νησιού, έπαψαν να έχουν άμεση επαφή με τους μετανάστες, όπως καταγράφεται στην ταινία.
Η αρχική ιδέα του Ιταλού δημιουργού όταν επισκέφτηκε για πρώτη φορά το νησί Λαμπεντούζα, ήταν να γυρίσει μια μικρού μήκους ταινία. Συνειδητοποίησε όμως, ότι θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να συμπτύξει έναν τόσο πολύπλευρο κόσμο σε λίγα μόνο λεπτά. «Η κατανόησή του απαιτούσε πλήρη και παρατεταμένη απορρόφηση. Δεν θα ήταν εύκολο. Ήξερα ότι θα έπρεπε να βρω έναν τρόπο να εισχωρήσω» ανέφερε ο Τζιανφράνκο Ρόζι, ο οποίος, όταν παρέλαβε το βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, από την πρόεδρο της κριτικής επιτροπής, Μέριλ Στριπ, το αφιέρωσε στους κατοίκους της Λαμπεντούζα και δήλωσε πως στο βάθος της σκέψης του βρίσκονται όλοι εκείνοι που δεν έφτασαν ποτέ στο νησί.
Altsantiri.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου