«Αρχιμήδης» του Domenico Fetti
Ο βοµβαρδισµός του ρωµαϊκού στόλου µε τη δύναµη του ατµού
το 214 π.Χ. Ιταλός επιστήµονας ισχυρίζεται ότι έλυσε το µυστήριο του τρόπου µε
τον οποίο ο Αρχιμήδης χρησιµοποίησε τις ακτίνες του ήλιου προκειµένου να
καταστρέψει τον ρωµαϊκό στόλο κατά την πολιορκία των Συρακουσών.
Ο καθηγητής Μηχανολογίας Τσέζαρε Ρόσι του Πανεπιστηµίου
Federico ΙΙ της Νάπολης υποστηρίζει ότι ο Αρχιµήδης δεν χρησιµοποίησε κάτοπτρα
για να εκµεταλλευτεί τις «φονικές ακτίνες» του ήλιου ώστε να πυρπολήσει τα
ρωµαϊκά πλοία τον 3ο π.Χ. αιώνα, όπως αναφέρει ο θρύλος, αλλά απώθησε τους
εισβολείς χρησιµοποιώντας… κανόνια ατµού.
Σε µελέτη του µε τίτλο «Τα κανόνια του Αρχιµήδη εναντίον
του ρωµαϊκού στόλου;» ο Ρόσι αναπτύσσει τη θεωρία του: ο Αρχιµήδης, ένας από
τους σηµαντικότερους µαθηµατικούς, µηχανικούς και φυσικούς της αρχαίας Ελλάδας,
αντί να στρέψει µέσω των κατόπτρων το φως του ήλιου στα κινούµενα πλοία, είναι
πιθανό να χρησιµοποίησε καθρέφτες προκειµένου να ζεστάνει νερό που βρισκόταν σε
ειδικές δεξαµενές.
Το νερό έβραζε και ο παγιδευµένος ατµός προκαλούσε την
έκρηξη του όπλου, στέλνοντας «οβίδες» στους Ρωµαίους – 1.500 χρόνια πριν γίνει
γνωστή στην Ευρώπη η πυρίτιδα – και µάλιστα µε ταχύτητα άνω των 200 χλµ. ανά
ώρα και βεληνεκές περίπου 150 µέτρα.
Ο Ρόσι πιστεύει ότι οι «οβίδες» ήταν πήλινες και
περιείχαν «υγρό πυρ», µια µάζα από εύφλεκτα υλικά. Ετσι, η βολή προκαλούσε
εκρήξεις και τελικά πυρπόληση των στόχων.
Η πολιορκία των Συρακουσών έγινε το 214 π.Χ., όταν η πόλη
ανήκε ακόµα στην Ελλάδα. Η πόλη καταλήφθηκε έπειτα από 2 χρόνια και ο Αρχιµήδης
δολοφονήθηκε.
Σύµφωνα µε την παράδοση, κατά την κατάληψη της πόλης,
έπειτα από προδοσία, ένας ρωµαίος στρατιώτης σκότωσε τον έλληνα επιστήµονα ενώ
αυτός ήταν απασχοληµένος µε κάποιο γεωµετρικό πρόβληµα. «Μη µου τους κύκλους
τάραττε», πρόλαβε να του πει ο Αρχιµήδης.
Η αντιµετώπιση των Ρωµαίων µε κάτοπτρα αποτελεί στην
πραγµατικότητα έναν θρύλο των µεσαιωνικών χρόνων. Από τις αρχαίες πηγές, ο
φυσικός και φιλόσοφος Γαληνός αναφέρει µια συσκευή πυρπόλησης που
χρησιµοποιήθηκε εναντίον του ρωµαϊκού στόλου, η λεπτοµέρεια όµως µε τα κάτοπτρα
απουσιάζει, όπως και σε όλη την αρχαία γραµµατεία.
Αντίθετα, ο Πλούταρχος κάνει αναφορά σε µια µακρόστενη
µηχανή που ανάγκασε τους Ρωµαίους να εγκαταλείψουν την πολιορκία των
Συρακουσών, ενώ άλλοι συγγραφείς αναφέρουν ένα κανόνι ατµού.
Πολλούς αιώνες αργότερα, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι σχεδίασε
ένα παρόµοιο κανόνι χαρακτηρίζοντάς το ως επινόηση του µεγάλου αρχαίου
µαθηµατικού. Ετσι, είναι πολύ πιθανό τα κάτοπτρα του θρύλου να ήταν στην
πραγµατικότητα κανόνια ατµού.
https://www.briefingnews.gr/ellada/pos-o-arhimidis-hrisimopoiise-tis-aktines-toy-ilioy-gia-na-katastrepsei-ton-rouaiko-stolo
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου