Tα Ιταλικά Δικαστήρια απευθύνθηκαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να ρωτήσουν αν ορθώς η Ιταλία δίνει ή μη παρατάσεις σε κάποιους ή όλους από όσους εκμεταλλεύονται παραθαλάσσιες και παραλίμνιες κοινόχρηστες εκτάσεις.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον για ολόκληρη την Ευρώπη αλλά ιδίως για την χώρα μας παρουσιάζει η απόφαση για τις υποθέσεις C-458/14 και C-67/15 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκδόθηκε στις 14 Ιουλίου 2016. Αυτό τονίζουν νομικοί κύκλοι που μίλησαν στην Greenagenda μετά τη δημοσιοποίηση των αποφάσεων. Και αυτό για δύο λόγους: πρώτον διότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο βάζει ευθέως όρο ότι οι συμβάσεις παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας πρέπει να είναι συμβατές με την κοινοτική οδηγία των υπηρεσιών και δεύτερον διότι κρίνει ότι το δίκαιο της Ένωσης αντιτίθεται στην αυτοδίκαιη παράταση των παραχωρήσεων παραθαλάσσιων και παραλίμνιων κοινόχρηστων εκτάσεων για τουριστικές-ψυχαγωγικές δραστηριότητες, χωρίς οποιαδήποτε διαδικασία επιλογής μεταξύ των δυνητικών υποψηφίων. Αυτό το δεύτερο στοιχείο ήταν η ουσία των υπό κρίση υποθέσεων, ωστόσο το ΕΔ προχώρησε σε σοβαρή αξιολογική κρίση και επί την ισχύος της οδηγίας για τις υπηρεσίες.
Η πρώτη υπόθεση αφορά την προσφυγή Promoimpresa S.r.l. κατά Consorzio dei comuni della Sponda Bresciana del Lago di Garda e del Lago di Idro κ.λπ. και η δεύτερη των Mario Melis κ.λπ. κατά Comune di Loiri Porto San Paolo κ.λπ.
Χωρίς να μπούμε ιδιαιτέρως στην ουσία των ιταλικών υποθέσεων και στοιχείων, πρέπει να αναφέρουμε ότι τα Ιταλικά Δικαστήρια απευθύνθηκαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να ρωτήσουν αν ορθώς η Ιταλία δίνει ή μη παρατάσεις σε κάποιους ή όλους από όσους εκμεταλλεύονται παραθαλάσσιες και παραλίμνιες κοινόχρηστες εκτάσεις (όπως είναι οι παραλίες). Και αυτό γιατί πρέπει να κριθεί αν χρειάζεται άδεια και αν πρέπει να γίνεται ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία υποχρεωτικά και κάθε φορά.
Το ΕΔ καταγράφει ότι η οδηγία για τις υπηρεσίες εξειδικεύει την ελευθερία εγκαταστάσεως καθώς και τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων και της προστασίας του ανταγωνισμού. Το άρθρο 12 της οδηγίας αυτής αφορά την ειδική περίπτωση όπου ο αριθμός των διαθέσιμων αδειών για συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι περιορισμένος, λόγω της σπανιότητας των διαθέσιμων φυσικών πόρων ή τεχνικών δυνατοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, η οδηγία ορίζει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να εξαρτούν την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας από σύστημα χορήγησης άδειας.
Με την απόφαση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επισημαίνει στην αρχή ότι, όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας, εναπόκειται αρχικά στις εθνικές αρχές (διοικητικά) και κατόπιν στο εθνικό δικαστήριο να εξακριβώσει αν για τις εν λόγω παραχωρήσεις (στην Ιταλία στην συγκεκριμένη περίπτωση) προβλέπεται περιορισμένος αριθμός αδειών λόγω της σπανιότητας των φυσικών πόρων. Επομένως είναι εθνική υπόθεση η εφαρμογή της οδηγίας.
Όμως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με μια αριστοτεχνική νομική επιχειρηματολογία τονίζει ότι είτε η οδηγία έχει εφαρμογή στη συγκεκριμένη περίπτωση είτε όχι, λόγω άλλων προβλέψεων πρέπει να τηρείται η ευρωπαϊκή νομοθεσία!
Έτσι το ΕΔ υποχρεώνει σε κάθε περίπτωση παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας να γίνεται διαδικασία επιλογής (και όχι ανάθεσης, ή παράτασης παραχώρησης ή άλλη «πλάγια» διαδικασία) με μέγιστηγ διαφάνεια και αμεροληψία, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψιν ότι μπορεί ενδιαφερόμενοι για παραχώρηση να προέρχονται από άλλο κράτος μέλος και θα πρέπει αυτοί να μπορούν να λάβουν μέρος σε μια διαδικασία παραχώρησης! Όλο αυτό που περιγράφει το ΕΔ «τινάζει» στον αέρα την πρακτική πολλών δήμων και φορέων του δημοσίου για την εκμετάλλευση των παραλιών το καλοκαίρι.
Νομικοί κύκλοι που μίλησαν στην Greenagenda τόνισαν ότι μετά από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ για την απόρριψη της μαζικής παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας στους ΟΤΑ αλλά και αυτήν την απόφαση του ΕΔ, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ως συναρμόδια για το θέμα Υπουργεία, οφείλουν να προχωρήσουν άμεσα ένα νέο πλαίσιο για την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας, συμβατό τόσο με το εθνικό όσο και με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, πλέον.
Τι προβλέπει αναλυτικά η απόφαση του ΕΔ:
Για την περίπτωση όπου η οδηγία για τις υπηρεσίες έχει όντως εφαρμογή σε συγκεκριμένη περίπτωση, το Δικαστήριο κρίνει ότι για τις παραχωρήσεις που αφορούν την οικονομική εκμετάλλευση παραθαλάσσιας και παραλίμνιας κοινόχρηστης περιουσίας πρέπει να εφαρμόζεται διαδικασία επιλογής μεταξύ των δυνητικών υποψηφίων η οποία πρέπει να πληροί όλες τις εγγυήσεις διαφάνειας και αμεροληψίας (ιδίως δε τις εγγυήσεις επαρκούς δημοσιότητας). Η αυτοδίκαιη παράταση της διάρκειας των αδειών όμως δεν καθιστά δυνατή τη διοργάνωση τέτοιας διαδικασίας επιλογής. Το άρθρο 12 της οδηγίας επιτρέπει, βεβαίως, στα κράτη μέλη να συνεκτιμούν, κατά τη θέσπιση των κανόνων για τη διαδικασία επιλογής, επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως μεταξύ άλλων η προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των παραχωρησιούχων, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα αποσβέσεως των επενδύσεών τους. Εντούτοις, οι λόγοι αυτοί δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την αυτόματη παράταση των αδειών, στην περίπτωση που δεν έχει διεξαχθεί διαδικασία επιλογής για την αρχική χορήγησή τους. Το άρθρο 12 της οδηγίας αντιτίθεται σε εθνικό μέτρο βάσει του οποίου προβλέπεται αυτοδίκαιη παράταση της διάρκειας ισχυουσών αδειών για παραθαλάσσια και παραλίμνια κοινόχρηστη περιουσία με σκοπό την άσκηση τουριστικών-ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, χωρίς οποιαδήποτε διαδικασία επιλογής μεταξύ των δυνητικών υποψηφίων.
Το Δικαστήριο διευκρινίζει όμως, για την περίπτωση όπου η οδηγία για τις υπηρεσίες δεν έχει εφαρμογή σε ότι αφορά το συγκεκριμένο σημείο της υπόθεσης, ότι, εφόσον τέτοια παραχώρηση παρουσιάζει βέβαιο διασυνοριακό ενδιαφέρον, η αυτοδίκαιη παράταση παραχωρήσεως προς επιχείρηση με έδρα σε ορισμένο κράτος μέλος εισάγει εις βάρος των ενδεχομένως ενδιαφερόμενων για την παραχώρηση αυτή επιχειρήσεων με έδρα σε άλλο κράτος μέλος διαφορετική μεταχείριση, η οποία αντιβαίνει, κατ’ αρχήν, στην ελευθερία εγκαταστάσεως. Δεν είναι δυνατή η επίκληση της αρχής της ασφάλειας δικαίου, η οποία σκοπό έχει να παρασχεθεί η δυνατότητα στους παραχωρησιούχους να αποσβέσουν τις επενδύσεις τους, για να δικαιολογηθεί η ως άνω διαφορετική μεταχείριση, δεδομένου ότι οι επίμαχες συμβάσεις παραχωρήσεως συνάφθηκαν σε χρονικό σημείο κατά το οποίο είχε ήδη κριθεί ότι τέτοιες συμβάσεις (με βέβαιο διασυνοριακό ενδιαφέρον) πρέπει να ανταποκρίνονται σε επιταγές διαφάνειας.
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου