ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ( ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΜΗΧΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΑΦΕΛΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥΣ) του TELMO PIEVANI

Παρουσίαση: Γιώργος Δ. Μυλωνάς

«Κι όμως, έχουμε ανάγκη μία καταστροφή, έναν απρόβλεπτο κατακλυσμό που θα μας παρασύρει και θ’ ανακατέψει και πάλι την τράπουλα, θα μας ξαναβάλει στο παιχνίδι, θα δώσει ελπίδα σε όλους εκείνους που ζουν στο περιθώριο της ιστορίας. Μία καταστροφή που θα ανατρέψει την ισορροπία της εξουσίας που ασκεί ο πιο δυνατός στον αδύνατο, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενη λογική που την έκανε να φαντάζει ανίκητη. Ο κύκλος έχει ολοκληρωθεί και ξεκινά μια νέα εποχή.»

Όπως είναι ήδη γνωστό, την 21^η Δεκεμβρίου 2012 σύμφωνα με τις υποτιθέμενες προφητείες οι οποίες πηγάζουν μέσα από το ημερολόγιο των Mάγια, ο κόσμος όδευε προς το τέλος του. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Και τώρα τι κάνουμε;

Ο Telmo Pievani, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς για την εξέλιξη σε διεθνές επίπεδο, διδάσκει Φιλοσοφία των βιολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Padova, και αποτελεί μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Επιστήμης της Genova. Μεταξύ των πιο πρόσφατων βιβλίων του, «Η θεωρία της εξέλιξης» (Princeton, 2012), "Life Unexpected" (Cortina, 2011). Μαζί με το Luigi Cavalli-Sforza έχει επιμεληθεί την έκθεση "Homo sapiens" (Ρώμη,  2011-12).

Στο δοκίμιό του «Το τέλος του κόσμου, Αποκαλυπτικές οδηγίες χρήσης για αμήχανους και αφελείς καταστροφολόγους» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Il Mulino» το 2012, μας μιλάει για τις πολλές συντέλειες του κόσμου που έχουν ήδη (έως τώρα) συμβεί. Χωρίς το τέλος των προγενέστερων αυτών κόσμων, δεν θα υπήρχε ο κόσμος που σήμερα ονομάζουμε δικό μας, εμείς δεν θα ήμασταν αυτό που είμαστε, αφού κι εμείς είμαστε οι «απόγονοι» προγενέστερων καταστροφών. Άλλωστε, κάθε πολιτισμός, έχει προβλέψει ότι κάποτε θα έρθει η παρακμή και το τέλος του. Μαζικοί αφανισμοί πολιτισμών του παρελθόντος, έχουν σηματοδοτήσει μία νέα αρχή σε άλλες μορφές ζωής.

Ο συγγραφέας, στον πρόλογο του βιβλίου του, (Ο Βολταίρος και ο αστεροϊδής),  ξεκινά την αφήγησή του με μία αναφορά στην περίοδο αμέσως μετά το Bing Bang, λέγοντας ότι «το μεγαλύτερο θέαμα μετά το Big Bang ξεκίνησε χωρίς καμία προειδοποίηση . Σε μια αρχέγονη εποχή που κανείς δεν θυμάται , ένας  βράχος – βολίδα χτύπησε τη γη, αλλάζοντας την … ιστορία.  Είχε διάμετρο  δέκα χιλιομέτρων,  εμφανίστηκε από το βαθύ διάστημα και έπεσε στη θάλασσα , στα ανοικτά των ακτών του Γιουκατάν . Τα ίχνη φωτιάς που δημιούργησε η πτώση του, φώτισαν τα πάντα. Ήταν σαν να έπεσαν μονομιάς εκατομμύρια ατομικές βόμβες.                  Ακολούθησε η  πιο ισχυρή έκρηξη όλων των εποχών.

Σε μια στιγμή μια τεράστια μπάλα του φωτός , πιο λαμπερή από τον ήλιο , εξατμίστηκε μέσα στον ωκεανό , ανοίγοντας στο φλοιό της γης έναν κρατήρα πλάτους 180 χιλιομέτρων.

 Η επιφάνεια του πλανήτη χαράχθηκε και το σεισμικό μέτωπο έκανε πάρα πολλές  φορές το γύρο του κόσμου , προκαλώντας νέους σεισμούς σε όλη την υδρόγειο . Η μετάδοση ενός σοκαριστικού κύματος εξαπλώθηκε παντού με ταχύτητα 30 km ανά δευτερόλεπτο ισοπεδώνοντας σε λίγα λεπτά ακόμα και περιοχές μεγέθους σαν τη Βόρεια Αμερική.

… Η όξινη βροχή δηλητηρίασε τους ωκεανούς ,  σκοτώνοντας ένα τεράστιο αριθμό  θαλάσσιων ειδών . Έπνιξε τα φυτά και η φωτοσύνθεση μειώθηκε στο ελάχιστο. ….»

       

Στη συνέχεια, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στο θέμα της ύπαρξης πολλών παραδειγμάτων προφητειών που έχουμε λάβει από το παρελθόν, σχετικά με μία επικείμενη καταστροφή. Προφητείες οι οποίες με το που αποδεικνύονται εσφαλμένες, δημιουργούν αμέσως την ανάγκη νέων προφητειών, καθώς και στο μεγάλο πρόβλημα που δημιουργούν οι «επιχειρηματίες – έμποροι» της καταστροφολογίας.

                                         

Ο Pievani τονίζει ότι η φύση δεν έχει ηθικούς φραγμούς και μία καταστροφή μπορεί να είναι συγκυρία είτε εξωτερικών όπως π.χ. Αστεροειδείς και αστέρια supernova που θα μπορούσαν να βρεθούν στην τροχιά του πλανήτη μας, ή εσωτερικών παραγόντων, όπως ένας ισχυρός σεισμός ή πολλαπλές εκρήξεις ηφαιστείων. Όλα αυτά καθιστούν σχεδόν αδύνατη μία επιστημονική πρόβλεψη.

Όμως υπάρχει πάντοτε και ο ανθρώπινος παράγοντας ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο με τη «συμπεριφορά του» η οποία δύναται να προκαλέσει την καταστροφή, μία Νέμεση, έναν παγκόσμιο αφανισμό με τα ίδια του τα χέρια.

Μπορεί όμως ο άνθρωπος να είναι από τη μία ο καταστροφέας και από την άλλη ο σωτήρας;

Η « καταστροφή» , είναι η τελική αναμέτρηση με την ιστορία.  Γιατί όμως η ιδέα του τέλους του κόσμου συναρπάζει τόσο πολύ τους ανθρώπους; Και τώρα που η πιθανότητα να συμβεί το τέλος του κόσμου έχει περάσει χωρίς να υπάρξουν πολλές παρενέργειες, τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε τον κόσμο μας και να αποτρέψουμε ένα πιθανό μελλοντικό τέλος;

Ο Telmo Pievani μας μεταφέρει σε ένα ταξίδι προς το τέλος του κόσμου, καθοδηγώντας μας μέσα από τις λέξεις - κλειδιά της προσδοκίας : αποκάλυψη, καταστροφή , Νέμεση, εξαφάνιση . Μεταξύ της επιστήμης , της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας , ένα μήνυμα εξελικτικής ταπεινοφροσύνης και αποδοχής του ενδεχόμενου της συνέχισης της ζωής στη Γη , για να μπορεί να αποφασίσει ο άνθρωπος αποφασίσετε τι θα κάνει όταν και αυτή τη φορά ο κόσμος δεν θα έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του και το επικείμενο τέλος του θα έχει για ακόμα μία φορά μετατεθεί στο μέλλον.

Ο συγγραφέας, αναλαμβάνοντας ο ίδιος την ευθύνη, προσπαθεί να εξηγήσει,  απαντώντας στις ερωτήσεις που τέθηκαν στην αρχή , ότι η γοητεία για την καταστροφή προέρχεται από την προσπάθεια απόκρυψης του φόβου της παντοτινής εξαφάνισης, με στόχο την  εξύψώση της ευαισθητοποίησης.