Λεοπόλδος Β’, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Ο Λεοπόλδος Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (5 Μαΐου 1747 – 1 Μαρτίου 1792) ήταν αρχιδούκας της Αυστρίας και μέγας δούκας της Τοσκάνης (1765 – 1790), Γερμανός αυτοκράτορας και βασιλιάς της Ουγγαρίας (1790 – 1792), το πρότυπο της πεφωτισμένης απολυταρχίας.

01 05 2017

Ήταν ο τρίτος γιος του Αυτοκράτορα Φραγκίσκου Α΄ και της Μαρίας Θηρεσίας και προοριζόταν για θεολογικές σπουδές, κάτι που τον έστρεψε αργότερα κατά της εκκλησίας. Με το θάνατο του δεύτερου αδελφού του Καρόλου (1761) ορίστηκε ο ίδιος διάδοχος στο Δουκάτο της Τοσκάνης, όπου διαδέχθηκε τον πατέρα του Φραγκίσκο Α΄ στις 18 Αυγούστου 1765. Υπήρξε διάσημος για τις πολλές εξωσυζυγικές του σχέσεις.

Κατά τη διάρκεια των 20 χρόνων που ήταν δούκας της Φλωρεντίας αναμόρφωσε πλήρως το Δουκάτο, κατάργησε τους αυστηρούς περιορισμούς που είχαν τεθεί στη βιομηχανία και στην ατομική ιδιοκτησία από τον Οίκο των Μεδίκων ενώ είχαν διατηρηθεί από τον πατέρα του. Έκανε νέο σύστημα δικαιότερο για την φορολογία από τα κέρδη του οποίου εκτέλεσε μεγάλα δημόσια έργα, παρ´όλα αυτά ήταν αντιπαθής στον Ιταλικό λαό λόγω της φιλαργυρίας του. Δεν μπόρεσε όμως να ελέγξει την εκκλησιαστική περιουσία και οι προσπάθειες του να το κάνει τον έφεραν σε σύγκρουση με τον πάπα.

Η σημαντικότερη αναμόρφωσή του έγινε στις 30 Νοεμβρίου 1786, όταν για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία κατάργησε με νόμο την θανατική ποινή και τα βασανιστήρια. Παραχώρησε Σύνταγμα στους πολίτες που είχε πολλές ομοιότητες με αυτό της Βιρτζίνια (1778), βασίστηκε στην προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, και στον διαχωρισμό εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας. Ωστόσο δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί γιατί ο Λεοπόλδος μετακινήθηκε στην Βιέννη (3 Μαρτίου 1790) όπου ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας και επίσης διότι το συγκεκριμένο σύνταγμα εθεωρείτο πολύ προοδευτικό για την εποχή του και κατά συνέπεια συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις.

Έκανε και άλλες οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, καθιέρωσε υποχρεωτικό το εμβόλιο στην ευλογιά ενώ απαγόρευσε κάθε μορφή βασανιστηρίων στους ψυχικά ασθενείς, κατασκευάζοντας ταυτόχρονα πολλά νοσοκομεία για την περίθαλψή τους. Τα τελευταία χρόνια είχε πολλές συναντήσεις με τον μεγαλύτερο αδελφό του αυτοκράτορα Ιωσήφ Β΄, για τον οποίο ήταν σίγουρος ότι θα τον διαδεχτεί σύντομα επειδή ήταν άτεκνος και έπασχε από ανίατη ασθένεια. Παρ’ όλα αυτά, ενώ ήταν αρκετά αγαπημένοι, αρνήθηκε τη συμβασιλεία μαζί του γιατί δεν ήθελε να έχει φθορά από την αντιδημοτικότητα του.

Μια από τις πρώτες ενέργειες του ως αυτοκράτορας ήταν η εκστρατεία του στο Βέλγιο που είχε ανεξαρτητοποιηθεί προσωρινά τα τελευταία χρόνια βασιλείας του αδελφού του, το προσάρτησε ξανά στην αυτοκρατορία. Αντιμετώπισε τεράστια προβλήματα από τη Δύση με το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης, στη χώρα που βασίλευε η ίδια η αδελφή του Μαρία Αντουανέτα, η οποία είχε φυλακιστεί και κινδύνευε άμεσα η ζωή της. Στα ανατολικά οι φιλοδοξίες της τσαρίνας Μεγάλης Αικατερίνης που εκμεταλλεύτηκε τις αναταραχές για να προσαρτήσει την Πρωσσία. Η αδελφή του ζητούσε απεγνωσμένα βοήθεια, ενώ ο Λεοπόλδος -που δεν είχε τις διαπραγματευτικές ικανότητες της μητέρας του- προσπάθησε να ζητήσει βοήθεια από την Αγγλία· αναφέρεται μάλιστα η βίαιη συμπεριφορά του απέναντι στον Γάλλο πρίγκηπα Κάρολο. Ο Λεοπόλδος συνέχισε τις διαπραγματεύσεις του για να βρει συμμάχους για επέμβαση στη Γαλλία, μετά την αποτυχία με Αγγλία, Ρωσία, και συναντήθηκε με τον βασιλιά της Πρωσίας στις 25 Αυγούστου 1791 αλλά ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ δήλωσε υπακοή στο νέο Σύνταγμα.

Πέθανε αιφνίδια στην Βιέννη τον Μάρτιο του 1792.

https://www.timesnews.gr/%CE%BB%CE%B5%CE%BF%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B4%CE%BF%CF%82-%CE%B2-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CF%81%CF%89/