Δίδιος Ιουλιανός

Ο Δίδιος Ιουλιανός πλειοδότησε στη μοναδική ως σήμερα δημοπράτηση μιας Αυτοκρατορίας. Υπήρξε αυτοκράτορας για μόλις... 66 μέρες. Εκτελέστηκε την 1η Ιουνίου του 193.

Λαμπρινή Χ. Θωμά, 01/06/2007 

Ο πάμπλουτος ρωμαίος συγκλητικός, Μάρκος Δίδιος Σεβήρος Ιουλιανός, δεν ήταν μια τυχαία περίπτωση ανθρώπου. Ανήκε σε μία από τις πιο γνωστές αριστοκρατικές οικογένειες των Μεδιολάνων. Υπήρξε προστατευόμενος της Δομιτίας Λουκίλλας, μητέρας του Μάρκου Αυρήλιου. Ανήλθε σε υψηλά αξιώματα και πέρασε την συνήθη εξορία επί Κόμμοδου με αξιοπρέπεια και χωρίς ιδιαίτερες αναταράξεις.

Είναι αλήθεια ότι ποτέ δεν κατόρθωσε να κερδίσει τη συμπάθεια ή το σεβασμό του λαού, που αντιπαθούσε τους νεόπλουτους και όσους προκαλούσαν με την τρυφηλότητα του βίου τους. Σε αντάλλαγμα, όμως, είχε κερδίσει μια σεβαστή περιουσία, αρκετή για να αποκτήσει ότι επιθυμούσε. Ακόμη και μία αυτοκρατορία.

Η περίοδος εκείνη ήταν ιδιαίτερα ταραγμένη. Η βασιλεία του Κόμμοδου είχε δώσει βίαιο τέλος σε μια περίοδο πλούτου και ανάπτυξης της Αυτοκρατορίας. Ο γιός του Μάρκου Αυρήλιου κατέστρεψε ότι είχαν χτίσει οι προκάτοχοί του, διασκεδάζοντάς το. Πίστεψε την ίδια του την Ηράκλειο θεότητα και αποτόλμησε την έσχατη ύβρη, να αλλάξει το όνομα της Ρώμης και να της δώσει το δικό του: Colonia Commodiana.

Ήταν αναμενόμενο το τραγικό τέλος ενός ακόμη τρελού και μεγαλομανούς παιδιούαυτοκράτορα, από αυτά που συχνά γεννούσε η αλαζονεία της Ρώμης. Εκείνο που δεν ήταν αναμενόμενο ήταν το τραγικό τέλος του διαδόχου του, του έντιμου Πόπλιου Έλβιου Περτίνακα, που δολοφονήθηκε από τους πραιτωριανούς φρουρούς στις 28 Μαρτίου του 193, γιατί δεν είχε τη δυνατότητα να τους εξαγοράσει.

Η επόμενη φάση του δράματος, μετέτρεψε το έργο σε ιλαροτραγωδία. Οι εξεγερμένοι και έξαλλοι πραιτωριανοί ήταν αποφασισμένοι να πληρωθούν, και ας ήταν άδεια τα ταμεία της κάποτε πλούσιας πόλης. Και, το μόνο που είχαν να πουλήσουν ήταν την ρώμη τους σε όποιον ανέβαινε στο θρόνο.

Το ρω της ρώμης έγινε κεφαλαίο, χάρη στον πεθερό του Περτίνακα, τον Φλάβιο Σουλπικιανό, ο οποίος εμφανίστηκε στα ανάκτορα λίγο μετά τη δολοφονία, όχι για να θρηνήσει τον αδικοχαμένο Πόπλιο, αλλά για να πείσει την πραιτωριανή φρουρά να τον ανακηρύξει αυτοκράτορα φυσικά με το αζημίωτο. Παρά το ειλικρινές των προθέσεών του, δεν κατόρθωσε να πείσει τους στρατιώτες, που φοβούνταν ότι απώτερος σκοπός του ήταν, ως αυτοκράτωρ πια, να τους εκδικηθεί για τη δολοφονία του γαμπρού του. Από την άλλη, σκέφτηκαν οι πραιτωριανοί, μήπως ο Φλάβιος δεν ήταν ο μόνος έτοιμος να πληρώσει; Μήπως υπήρχαν και άλλοι πλούσιοι συγκλητικοί με μεγάλες φιλοδοξίες;

Γρήγορα οργάνωσαν μια μικρή ομάδα και την απέστειλαν να χτυπήσει τις πόρτες των συγκλητικών, ανακοινώνοντάς τους ότι, εκείνο το βράδυ, η αυτοκρατορία έβγαινε στο σφυρί. Όποιος έδινε περισσότερα, θα ξυπνούσε αυτοκράτορας. Ο λόγος τους ήταν εγγύηση.

Οι περισσότεροι συγκλητικοί, εχέφρονες, έκλεισαν την πόρτα στον επιπόλαιο πειρασμό. Οι περισσότεροι. Όχι όλοι. Ο Δίδιος Ιουλιανός βρήκε την εμπορική πρόταση των στρατιωτών πολύ ενδιαφέρουσα και τους ακολούθησε στο στρατόπεδό τους. Για να μην υπάρξουν εντάσεις και να γίνει ήρεμα η διαδικασία, οι πραιτωριανοί αποφάσισαν να μην επικοινωνούν μεταξύ τους οι δύο υποψήφιοι αυτοκράτορες. Έτσι, ο Φλάβιος Σουλπικιανός έκανε τις προσφορές του εντός του στρατοπέδου, ενώ ο Δίδιος εκτός των πυλών.

Το πρώτο χτύπημα ήταν 10.000 σεστέρσιοι το κεφάλι ποσό έτσι και αλλιώς μεγάλο. Οι προσφορές ανέβαιναν γρήγορα και οι δύο μονομάχοι δε φαίνονταν να το βάζουν κάτω. Όταν ο Σουλπικιανός προσέφερε 20.000 σεστέρσιους, οι ευτυχισμένοι πραιτωριανοί ετοιμάστηκαν να τον σηκώσουν στα χέρια. Όμως, εκείνος που σήκωσε το χέρι του, αλλάζοντας τα πάντα, ήταν ο Δίδιος. Γύρισε την παλάμη του, με τα δάχτυλα σε διάσταση, προς τους στρατιώτες για να δείξει πόσο ανέβαινε: συν πέντε χιλιάδες σεστέρσιους, συνολικά 25.000, δηλαδή μισθούς είκοσι χρόνων σε κάθε έναν πραιτωριανό.

Η αυτοκρατορία κατακυρώθηκε και οι ευτυχείς πραιτωριανοί φρόντισαν να επικυρώσει την πλειοδοσία η σύγκλητος: δεν επρόκειτο να χάσουν τέτοιο ποσό για μια τυπική διαδικασία.

Αν σήμερα ο Δίδιος Ιουλιανός κρατά μια θέση στη λίστα των αυτοκρατόρων της Ρώμης, είναι ακριβώς λόγω της επικύρωσης της Συγκλήτου, στην οποία ο Δίδιος είχε φροντίσει να εξασφαλίσει τη στήριξη αρκετών.

Αν οι περισσότεροι συγκλητικοί έσκυβαν το κεφάλι από φόβο ή επειδή η τιμή τους ήταν γνωστή, ο λαός της Ρώμης δεν έδειξε πρόθυμος να δεχθεί την εξαγορά και απαιτούσε την επέμβαση του στρατού. Οι μαζικές λαϊκές αντιδράσεις βρήκαν αντίκτυπο στα υψηλά συγκλητικά ώτα, δύο μήνες αργότερα, όταν οι λεγεώνες του Σεπτίμιου Σεβήρου βάδιζαν νικηφόρες προς την αιώνια πόλη. Η έλευση των λεγεώνων και του γενναίου στρατιωτικού, οδήγησε τηη σύγκλητο να διατάξη την εκτέλεση του καταχραστή Δίδιου Ιουλιανού. Ήταν η 1η Ιουνίου του 193.

http://www.skai.gr/news/opinions/article/49833/%CE%94%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%99%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82/